HayrettinKaraman.net
Mobil - Metin Versiyonu

[Facebook] - [Twitter] - [YouTube] - [instagram]

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git

Önceki Makale | Sonraki Makale | Makale Listesi |


Davet vazifesini kim yapacak?

Mısır'daki mazlumlar yüzünden bir yazılık ara verdiğimiz konuya dönelim:

Başta alimler ve salih müminler olmak üzere her Müslüman, doğru bilgiye dayanarak, en uygun yol, yöntem ve üslub ile, kendinden başlayarak ve bir menfaat beklemeden bu vazifeyi yapacak.

Burada kullanılan davet kelimesinin yerine "dini yayma, yaşama, yaşatma, din eğitim ve öğretimi" de diyebiliriz.

"Her Müslüman" dedik.

İslam'da daveti belli özel ve imtiyazlı şahısların yapmasına dair kural da uygulama da yoktur. Her Müslüman imkan ve kabiliyeti ölçüsünde dine davet, din eğitim ve öğretimi vazifesine katılacaktır.

"Doğru bilgiye dayanarak" dedik.

Doğru bilgi, dini bilen ve emsalince ehliyeti tasdik edilmiş bulunan ilim adamlarından sözlü (konuşmalar, sohbetler, danışmalar…) ve yazılı (kitaplar, makaleler…) yollardan elde edilir. Bu kaynaklardan doğru bir bilgi elde etmiş bulunan her Müslüman davette bu bilgiyi kullanır. Sahih kaynaklardan elde edilmemiş bilgileri kullanmak birçok yanlışa yol açabilir.

"En uygun yol, yöntem ve üslub ile" dedik.

En sağlam rehberimiz (Kur'an) bu kuralı şöyle koyuyor:

"Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et; onlarla en güzel yöntemle tartış. Kuşkusuz senin Rabbin, yolundan sapanların kim olduğunu en iyi bilendir; O, doğru yolda bulunanları da çok iyi bilir" (Nahil: 16/125).

Kur'an Yolu isimli Tefsir'imizde bu âyeti şöyle açıklamıştık:

"Âyet, farklı seviyelerdeki insanlara yönelik olarak özelde İslâm davetinin, genelde ilmî ve fikrî tartışmaların, eğitim ve öğretimin başlıca yöntemlerini özetlemektedir. Başta İbn Rüşd olmak üzere genellikle müteahhir dönem İslâm âlimleri, düşünürleri ve müfessirlerine göre bu âyetteki hikmet, klasik mantıktaki burhana, 'öğüt' (mev'iza) hitabete, 'tartışma' (mücadele) ise cedele tekabül eder. Fahreddin er-Râzî (XX, 138 vd.), tefsirlerde bu âyet hakkında yeterli açıklamaya rastlamadığını ifade ettikten sonra özetle şu bilgileri vermektedir: Herhangi bir görüş ve inanca davet, sağlam delile (hüccet) dayanmalıdır. Bütün deliller genellikle üç başlık altında toplanır:
a) Tartışmasız doğru bilgi ve inanç sağlayan kesin delil. Âyetteki 'hikmet'le kastedilen bu delildir, bütün bilgi derecelerinin en yükseği de budur;
b) Kesin bilgiye değil, zannî işaretlere ve ikna gücüne dayalı deliller. 'Güzel öğüt'le de bu kastedilmiştir;
c) Bir gerçeği kanıtlamaktan çok, rakibi susturup tartışmadan çekilmesini sağlayan deliller. Buna da cedel denir ve iki çeşidi vardır: Özünde doğruluğu kesin olmamakla birlikte yaygın kabul görmüş bilgiler. Âyetteki 'en güzel yöntemle tartış' buyruğu bunu ifade eder. Cedelin ikinci kısmı asılsız öncüllerden oluşur ve buna ancak erdemsiz insanlar başvurur.
Râzî'ye göre âyette 'Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et' buyurulmakla, davetin asıl metodunun bu iki delile dayanması gerektiği ortaya konmuştur. Cedel ise bir gerçeği kanıtlamaktan çok rakibi susturmayı hedef alan yöntemdir. İslâm âlimlerinin önemli bir kısmı cedelin temelinde ne pahasına olursa olsun rakibi susturmak gibi bencil bir duygu gördükleri için bu yöntemi her zaman ahlâkî bulmamışlardır. Konumuz olan âyette tartışmanın en güzel yöntem ve üslûpla yapılması şartının getirilmesi de bu hassasiyeti yansıtmaktadır."

"Kendinden başlayarak ve bir menfaat beklemeden" kurallarını da gelecek yazıda açalım.

11.04.2014


(Site Editörünün Notu: Bu makalenin grafik versiyonu da bulunmaktadır, buradaki resime tıklayarak indirebilirsiniz:)



Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

 
Önceki Makale | Sonraki Makale | Makale Listesi |

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git



   


BULUNDUĞUNUZ SAYFAYI AŞAĞIDAKİ ARAÇLARLA KULLANABİLİRSİNİZ: