HayrettinKaraman.net
Mobil - Metin Versiyonu

[Facebook] - [Twitter] - [YouTube] - [instagram]

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git

Bu Kitapta: Önceki Başlık | Sonraki Başlık | İçindekiler |


54- Süyûtî:
Abdurrahman b. Ebî-Bekr b. Muhammed (v. 911/1505); şâfiî, müctehid, müverrih, müfessir, hâfız ve edîb. Mısır'da (Esyût'ta) doğdu, aslı Şarktan gelme, beş yaşında yetim kaldı ve Kahire'de yetişti, hocaları arasında Alemuddîn el-Bulqînî, Şerefüddîn el-Münâvî, Takıyüddîn eş-Şiblî, Muhyiddîn el-Kâfiyeci vardır. Şam, Hicaz, Yemen, Hind ve Mağrib ülkelerini dolaştı, birçok ulemâdan icâzet aldı. Bizzat kendisi tefsir, hadîs, fıkıh, nahiv, meânî, beyan ve medî sahalarında mütehassıs ve imam olduğunu söyler, diğer ilimlerden de nasîbi olduğunu ilâve eder. Süyûtî: "Bugün -Allah'a hamdolsun ki- ictihad ilimlerinin hepsini ikmal ettim, bunu ilâhî nimeti anmak için söylüyorum..." diyerek mutlak müctehid olduğunu ilân etmiş(75) ve bu yüzden hasetçi akranının itirazlarına, hakaret ve dedikodularına hedef olmuştur. Kırk yaşında insanlarla ihtilâtı terkederek nil kıyısındaki evine kapanan Süyûtî hayatının sonuna kadar burada kalmış, kitaplarını yazmış, sultanları ve hediyelerini dahi kabul etmemiştir.
Eserleri: İlmin hemen her şubesinde, altı yüz civarındaki eserlerinden bazıları: el-İtqân fî ulûmi'l-Kur'ân, el-Eşbâh ve'n-nezâir (bu isimde iki kitabı vardır; biri arapça, diğeri fıkıh mevzûundadır), Buğyetü'l-vuât (luğat ve nahiv bilginleri), Târîhu'l-hulefâ, Tedrîbu'r-râvî, Tefsîru'l-celâleyn, ed-Durru'lmensûr fi't-tefsîri bi'l-me'sûr, Tenvîru'l-havalik (Muvatta' şerhi), el-Câmiu's-sağîr, el-Câmiu'l-kebîr (hadis), el-Leâli'l-masnûa (mevzu hadisler), Hüsnü'l-muhâdara (Mısır tarihi), yüzlerce risâle ve eserler.(76)

55- Zenbilli Ali Cemâlî Efendi:
Alâuddîn Alî b. Ahmed (v. 923/1526); Şeyhulislâm, aklî ve naklî ilimlerde mütebahhir, müctehid bir zat idi, ilk tahsilini Hamze el-Karamânî'den yaptı. Kudûrî'nin Muhtesarını ezberledikten sonra İstanbul'a geldi, Molla Hüsrev ve Hüsamzâde Muslihiddîn efendilerden okudu, ikincisinin damadı ve muîdi (doçent) oldu, Fâtih kendisine bir medrese vermişti, Vezîr Karamanlı Mehmet Paşa -Sinan Paşa ile alâkasından dolayı- Alî Efendi'yi başka bir medreseye verdi ve maâşını düşürdü, o da tedrîsi terkederek şeyh İbn el-Vefâ dergâhına intisab eyledi. Bâyezîd tahta çıkınca zorla Amasya müftülüğü, Bursa'da müderrislik, sonra medâris-i seman müderrisliği verdi ve şeyhülislâm vefat edince de onu şeyhülislâm nasbetti. Alî Cemâlî Efendi İkinci Bâyezîd devrinin son yılları ile Yavuz devrinde ve Kanûnî'nin ilk yıllarında fâsılasız 22-23 sene bu vazîfede kaldı. Yavuz kendisine kadı-askerlik teklif etti ise "Allah'a söz verdim, ağzımdan "hükmettim" sözü çıkmayacak" diyerek reddetti. Evinin penceresinden bir zenbil sarkıtır, fetvâ sormaya gelen istiftâ kâğıdını zenbîle kor ipini çekerdi, Ali Efendi de derhal zenbili yukarı çeker, fetvâyı yazıp içine koyarak tekrar aşağıya sarkıtır, böylece müsteftînin işini bekletmeden görürdü; bu sebeple kendisine "Zenbilli" denmiştir.
Devamlı Kur'an okur, namaz kılar, ders okutur, cemâati kaçırmazdı. Emr bi'l-ma'rûf nehiy ani'l-münkeri vazîfe bilmişti. Yavuz gibi hiddetli ve şiddetli bir padişahın dahi defalarca karşısına dikilmiş, gayr-i meşru kararlarının icrasına mâni olmuş, "Emr-i saltanata karışma" sözüne "Bu emr-i âhirettir, sultanın uhrevî hayatını gözetmek müftünün vazîfesidir" diye mukabelede bulunmuştur.
İhtiyâr ettiği meseleleri bir cildde toplamış ve adına "el-Muhtâr" demiştir.(77)


75. Süyûtî, er-Raddü alâ men ahlede ile'l-ard..., Nusratü'l-müctehidîn, Cezîlü'l-mevâhib gibi risalelerinde ictihad kapısının kapanmıyacağını, her asırda müctehid bulunduğunu isbat etmiş, bu mevzuda birçok muteber âlimden nakiller vermiştir. Bak: Fıkıh usûlü, s. 41; İslâm'da Birlik ve Fıkıh Mezhebleri, s. 171 vd.
76. Hüsnü'l-muhâdara, C. I, s. 155-161; eş-Şevkânî, age., C. I, s. 328 vd.
77. Taşköprîzâde, vr. 112/b; Lüknevî, age., s. 117; eş-Şevkânî, age., C. I, s. 340 vd.



Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

 
Bu Kitapta: Önceki Başlık | Sonraki Başlık | İçindekiler |

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git



   


BULUNDUĞUNUZ SAYFAYI AŞAĞIDAKİ ARAÇLARLA KULLANABİLİRSİNİZ: