HayrettinKaraman.net
Mobil - Metin Versiyonu

[Facebook] - [Twitter] - [YouTube] - [instagram]

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git

Önceki Makale | Sonraki Makale | Makale Listesi |


Fetvalar nasıl veriliyor

İslam ülkelerinde ekonomi alanına ait kurumlar ve kuruluşların işlem ve faaliyetlerinin İslam'a uygun olması bir ilkedir. Bu ilkeyi gerçekleştirmek üzere de fetva-danışma heyetleri oluşturulmuştur. Tanınmayan, ehliyeti ve güvenilirliği bu konunun alimlerince kabul edilmemiş bir kişinin fetvası veya mütalaası ile hareket eden kurum ve kuruluş yoktur. Önemli bir örnek Bahreyn'de kurulmuş olan 'İslâmî Finans Kuruluşları İçin Muhasebe ve Denetleme Kurumu (AAOIFI)' dur. Bu kuruma hemen bütün kurum ve kuruluşlar üyedir veya oradan çıkan fetvalara itibar etmektedirler. Kurumun fetva heyeti içinde Malezya, Pakistan, Endonezya'dan Ortadoğu'ya kadar uzanan bölgeden tanınmış birçok alim yer almaktadır. Son zamanlarda bizde tartışılan 'kira sertifikaları' bu kurumun 17 numaralı mi'yarına (standardına) dayanmaktadır. Bu standart, kurumun çıkardığı ve Türkçe'ye de 'Finans Kurumları için İslami Standartlar' adıyla çevrilip Katılım Bankaları Birliğince yayınlanan kitapta 'yatırım sertifikaları (sukuk)' genel başlığı altında yer almaktadır. Burada incelenen ve hükmü açıklanan sertifikaların birden fazla çeşidi vardır:

Kiradaki varlıkların aslına malik olmayı sağlayan sukuk, varlıkların menfaatlerine malik olmayı sağlayan sukuk, hizmet paketine malik olmayı sağlayan sukuk, murâbaha akdine dayalı sukuk, selem akdine dayalı sukuk, istisna akdine dayalı sukuk, emek -sermaye/mudârabe ortaklığına dayalı sukuk, sermaye/müşâreke ortaklığına dayalı sukuk, yatırım vekâletine dayalı sukuk, müzâraa ortaklığına (zirâat ortakçılığı) dayalı sukuk, müsâkât ortaklığına (bağ-bahçe ortakçılığı) dayalı sukuk, muğârase ortaklığına (ağaç dikip yetiştirme ortakçılığı) dayalı sukuk.

Geri alım şartıyla satıma yer veren madde de şöyle yer almıştır:

'5/2/2- İkincil piyasalarda işlem görmesi câiz olan sukuk türlerini ihraç eden tarafın izahnamede, ihraç tamamlandıktan sonra kendisine arz edilecek sertifikaları piyasa değeri ile geri satın almayı taahhüt etmesi câizdir. Ancak sertifikanın nominal değeri ile geri satın alınacağı vaadinde bulunmak câiz değildir.

Sertifika ihracının caiz olduğuna dair standardın (fetva mi'yar, çözüm) nasıl oluştuğu uzunca bir bölümde anlatılmıştır; yalnızca son kısmını nakledeyim:

Fıkıh Kurulu, 18 Zilhicce 1423 / 19 Şubat 2003 tarihinde ilgililere açık bir oturum düzenledi. Bu oturuma merkez bankalarını, finans kuruluşlarını, muhasebe firmalarını temsilen otuzun üzerinde uzman katıldı. Oturumda ayrıca fıkıh alimleri, akademisyenler ve konuyla ilgilenen diğer uzmanlar da bulundu. Bu oturumda, gerek oturum öncesinde taslağın gönderildiği kişilerden alınan gerekse oturum sırasında serdedilen tüm görüşler ve mülahazalar dinlendi. 1 ve 2 numaralı İslâmî Standartlar Komisyonu üyeleri, dile getirilen görüş ve mülahazaları cevaplayıp açıklamalarda bulundu. 1 ve 2 numaralı İslâmî Standartlar Komisyonu üyeleri, 2 Muharrem 1424 / 5 Mart 2003 tarihinde düzenlediği toplantısında, söz konusu oturumda arz edilen görüşleri ve Fıkıh Kurulu'na yazılı olarak iletilen mülahazaları inceleyip tartıştı ve uygun gördüğü düzeltmeleri yaptı. Fıkıh Kurulu, 2-7 Rebîülevvel 1424 / 3-8 Mayıs 2003 tarihleri arasında gerçekleştirdiği 10. toplantısında, İslâmî Standartlar Komisyonu tarafından önerilen düzeltmeleri tartıştıktan sonra uygun gördüğü hususları ekledi. Fıkıh Kurulu, bu aşamalar neticesinde hazırlanan standardı, kurulun toplantı tutanaklarında kayıtlı olduğu gibi bazı maddelerde oy birliği bazı maddelerde ise oy çokluğu ile kabul etti.

Bizde de katılım bankalarının danışman heyetleri ve ayrıca Katılım Bankaları Birliği'nin heyeti var; bunlar kılı kırk yararak hükme varıyorlar. İstenen fetvayı vermek şöyle dursun, pek çok isteği ve teklifi caiz görmeyip geri çeviriyorlar, bankalar da menfaatlerine aykırı olduğu halde bu fetvalara uyuyorlar.

Dışarıdan farklı görüş sahiplerini insafa, edebe, itham konusunda takvaya davet ediyorum.

16.11.2012



Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

 
Önceki Makale | Sonraki Makale | Makale Listesi |

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git



   


BULUNDUĞUNUZ SAYFAYI AŞAĞIDAKİ ARAÇLARLA KULLANABİLİRSİNİZ: