HayrettinKaraman.net
Mobil - Metin Versiyonu

[Facebook] - [Twitter] - [YouTube] - [instagram]

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git

Bu Kitapta: Önceki Başlık | Sonraki Başlık | İçindekiler |


Beşinci Bölüm
MOĞOL İSTİLÂSINDAN MECELLE'YE KADAR
(Fıkhın Gerileme Çağı)

A- SİYÂSÎ DURUM:
Bağdad'ın Mogollar eline düşmesinden Mecelle'nin tedvîni tarihine kadar (1258/1869) geçen zaman içinde hâkimiyet bakımından İslâm ülkesinin durumuna göz attığımız zaman şöyle bir tablo ile karşılaşırız:
Doğu'dan Harzemşahlar'ı ve Selçuklular'ı silip süpürerek; katliâm, yağma ve tahribin en korkuncunu icrâ ederek ilerleyen Mogollar'dan Cengiz'in oğlu Hulâgû, İran'da Deylem bölgesinde hüküm süren İsmâîlîler'i ve Bağdad Abbâsî Hilâfetini ortadan kaldırmış, Kösedağ muhârebesinden sonra (1243) Anadolu Selçuklu Devletini de kendi nüfuzu altına almıştır (1256). Böylece İran, Irak, Azerbeycan ve kısmen Anadolu İlhanlıların (Batı Mogolları'nın) eline düşmüştür.
Anadolu'da Selçuklular zayıflayıp Mogollar hâkim mevkie gelince XV. asrın ortalarına kadar Anadolu Beylikleri (Türkmen aşîretleri) yer yer müstakil hale gelmişlerdir: Karaman, Germiyan, Eşref, Hâmid, Menteşe, Candar... oğulları.
Anadolu Selçuklu devletinin Batı uçlarında 1299'dan itibaren gelişen Osmanlı Beyliği de bunlardan birisidir. Bu Beylik -zamanla- çığ gibi büyüyerek İran'dan Balkanlar'a, Kırım'dan Kuzey Afrika kıyılarına; Mısır, Suriye, Irak ve Yemen'e kadar hâkimiyetini yayan büyük bir devlet olmuştur.
Doğu'da bir zamanlar Osmanlıların en önemli rakibi olan Timur (1336-1405) Horasan, Kabul, Batı Hindistan, İran, Suriye ve Anadolu'yu fethetmiş, katil ve tahrîb bakımlarından Cengiz ve Hulâgu'ya yaklaşmıştır.
Timur'dan sonra İran çevresinde arka arkaya Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Safevîler (1502-1736) hâkim olmuşlardır.
Eyyûbîler'den sonra Mısır, Suriye, Cezîre ve bir kısım Arabistan'a sahib olan Memlûkler, 1250'de Eyyûbî hükümdâr Salih Necmeddin'in, Türklerden tedarik ederek yetiştirdiği kölelerden Aybek tarafından kurulmuş ve 1382 senesine kadar devam etmiştir.
1382'den 1517'ye kadar devam eden Burç Memlûkleri ise Türk Memlûkleri'nin Kahire kışlalarında yetiştirdikleri çerkez ve lâz köleler tarafından kurulmuştur.
1258'de Hulâgû'nun Bağdad'ı tahrib ederek son Abbâsî halîfe Müsta'sım Billâh'ı öldürdüğünü yukarıda kaydetmiştik. Memûk Sultanı Baybars saltanatını güçlendirmek için (659/1261)'de, Suriye'ye kaçmış olan Zâhir bi-emrillah'ın oğlu ve son Bağdad halifesinin amcası Müstansır Billâh'ı halîfe ilân etmiş, böylece Yavuz Selim'in Mısır fethine (1517) kadar devam eden Mısır Abbâsîleri devri başlamıştır.
Beşinci hicrî asrın ortalarında Sicilya Normanların eline geçti, Kayravan Bedevîler tarafından harab edildi. Yine beşinci asırdan başlamak üzere İspanya parça parça müslümanların elinden çıkmaya başladı, nihâyet 1492 mîlâdî yılında tamamen mutaassıp haçlıların eline geçti, Endülüs'te, cebren veya isteyerek hristiyan olanlardan -hatta katolik olanlardan- başka kimse kalmadı, vaktiyle müslümanlardan müsâmaha gören, din ve vicdan hürriyeti elde eden mutaassıp hristiyanlar hâkim olunca kimseye acımadılar, hayat hakkı tanımadılar, büyük katliamlar yaptılar. Avrupa'yı nura kavuşturan bir medeniyeti yok ettiler, müslümanların büyük emeklerle ortaya koydukları kitapları, yarım asır durmadan yaktılar. Böylece diğer merkezlerden sonra veya bir kısmı ile beraber Kuzey Afrika ve Endülüs ilim hayatı da çökmüş oldu.


 


Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

 
Bu Kitapta: Önceki Başlık | Sonraki Başlık | İçindekiler |

Ana Sayfa | Hakkında | Makaleler | Kitaplar | Soru Konuları | Soru Listesi | Konuşmalar | Şiirler | Besteler | İndeks | Rastgele Oku | Yeniler | Geri Git | İleri Git



   


BULUNDUĞUNUZ SAYFAYI AŞAĞIDAKİ ARAÇLARLA KULLANABİLİRSİNİZ: